राष्ट्रिय सभाका सांसद एवं पूर्वउपप्रधानमन्त्री वामदेव गौतमले मुलुकको शासन प्रणालीमा आमुल परिवर्तन गर्नुपर्ने बताउनुभएको छ ।
राजतन्त्रलाई अन्त्य गरेर संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र घोषणा गरिएपनि शासन प्रणाली, उत्पादन प्रणाली र निर्वाचन प्रणाली त्यही भएकाले यसमा आमुल परिवर्तन आवश्यक रहेको सांसद गौतमको भनाई थियो । शुक्रवार राष्ट्रिय सभा बैठकमा बोल्दै उहाँले माथि उल्लेखित ३ वटा क्षेत्रमा आमुल परिवर्तन नभएसम्म मुलुक अगाडि बढ्नै नसक्ने जिकिर समेत गर्नुभयो । सांसद गौतमले सरकारले एक वर्षमा पूरा हुनेगरी आगामी आर्थिक वर्षको बजेटको प्राथमिकता नराखेको भन्दै असन्तुष्टि व्यक्त समेत गर्नुभयो ।
उहाँले भन्नुभयो, ‘यसपटक आएको यो सिद्धान्त र प्राथमिकता अहिले भन्दा पहिले अर्थमन्त्री रहनुभएका विद्धान डाक्टरले प्रस्तुत गर्नु भएको हो । अब अहिलेको अर्थमन्त्रीले यसैलाई अगाडि बढाउनु हुन्छ कि हुँदैन भन्ने मलाई लागेको थियो । आज उहाँ यहाँ उपस्थित भएको देखेपछि अब उहाँको पनि यो सदरनै भयो भन्ने लागेको हुनाले मैले यसमा आफ्ना विचारहरु राख्न चाहन्छु । यो दस्तावेजमा ६ वटा शीर्षकमा सिद्धान्त छन । १६ वटा शिर्षकमा प्राथमिकताहरु छन् । प्राथमिकताहरु कस्ताकस्तासम्म छन् भने जसमा अहिले भर्खरै शुरु गर्ने हो भने १० वर्षमा पनि पूरा हुनसक्छ कि सक्दैन, खर्ब मात्र होइन कि खर्बौं लाग्नसक्छ । त्यो पनि प्राथमिकतामा आएको छ । त्यसो भएर प्राथमिकता कसरी भयो ? प्राथमिकताका त धेरै विषयहरु मध्ये त्यसबाट छानेर ल्याउनुपर्छ, जो तुरुन्त लागू नगरी हुँदैन । नीति र सिद्धान्त लामो समयसम्म जानसक्छ । त्यसले अर्थ लगाउँदा खेरी १० वर्ष, २० वर्ष, ४० वर्ष, ५० वर्ष, १०० वर्षको पनि अर्थ लगाउन सक्छ । तर प्राथमिकता भनेको त्यस भित्र, जो अहिले भर्खरै एक वर्ष भित्र लागू गर्नुपर्छ । त्यो मात्रै प्राथमिकतामा हुनुपर्छ । १० वर्ष भित्र पनि गरे हुने भन्नेकुरा प्राथमिकतामा पर्नु हुँदैन । यसमा त्यही विषयहरु छन् । कतिपय विषयहरु ज्याँदै महत्वपूर्ण छन, राम्रा छन । भाषा र शेली विरोध गर्नुपर्ने, आलोचना गर्नुपर्ने केही छैन । सुन्दर भाषा, तर्कपूर्ण रुपमा आफना विषयबस्तुलाई राखिएको छ । धेरै राम्रा छन । नेपालको एउटा ठूलो परिवर्तन राजतन्त्रलाई अन्त्य गरेर संघीय लोकतान्त्रिक घोषणा गरियो । तर शासन प्रणाली त्यही छ । उत्पादन प्रणाली त्यही छ । र, निर्वाचन प्रणाली त्यही छ । जबसम्म यो तीन वटा प्रणालीमा आमूल परिवर्तन गर्दैनौं, तबसम्म हामी अगाडि बढ्न सक्दैसक्दैनौं । कुनैपनि हालतमा हामी अगाडि बढ्न सक्दैनौं । त्यसो भएर यो तीन वटा क्षेत्रको आमूल परिवर्तन गर्ने दिशामा जानपर्छ । ’
सांसद गौतमले बजेटको प्राथमिकता र सिद्धान्त १० वर्षमा पूरा गर्ने खालको भएकाले पनि यसको सान्दर्भिकता नभएको बताउनु भयो ।